Pompa ciepła, a zużycie prądu

W obliczu ciągle rosnących cen energii i inflacji, większość z nas szuka oszczędności. Stąd coraz częściej pojawiają się pytania o efektywność energetyczną i koszty użytkowania różnych systemów ogrzewania. Jak łatwo się domyśleć, w przypadku pomp ciepła największe obawy budzi zużycie energii elektrycznej. W dzisiejszym wpisie przedstawimy orientacyjne zużycie prądu przez pompę ciepła, a także koszty ogrzewania tego systemu.

Do czego pompa ciepła zużywa prąd?

Pompa ciepła zużywa prąd głównie do dwóch celów – ogrzewania pomieszczeń (centralne ogrzewanie, C.O.) oraz do produkcji ciepłej wody użytkowej (C.W.U.).

W pompie ciepła prąd jest wykorzystywany do zasilania różnych komponentów:

• Kompresor – to główny element zużywający energię w pompie ciepła. Kompresor zwiększa ciśnienie i temperaturę czynnika chłodniczego, co jest kluczowe w procesie przekazywania ciepła.
• Wentylatory i pompy – te elementy wymagają energii elektrycznej do cyrkulacji powietrza (w pompach powietrznych) lub do przepompowywania czynnika chłodniczego i wody.
• Elementy sterujące – systemy elektroniczne i kontrolne w pompie ciepła również zużywają prąd, choć ich udział w całkowitym zużyciu energii jest stosunkowo niewielki.
• Odzysk ciepła – w przypadku pomp ciepła z rekuperacją, dodatkowa energia elektryczna jest wykorzystywana do odzyskiwania ciepła z powietrza wywiewanego.

Od czego zależy zużycie prądu pompy ciepła?

Zużycie prądu przez pompę ciepła zależy od kilku kluczowych czynników. Standard wykonania budynku ma znaczący wpływ na to zużycie – im lepsza izolacja i efektywność energetyczna budynku, tym mniejsze będzie zużycie energii przez pompę. Stąd warto wcześniej inwestować w wysokiej jakości materiały konstrukcyjne i izolacyjne oraz zapewnić dobrą wentylację. W istniejących budynkach termomodernizacja może znacznie obniżyć zużycie energii przez pompę ciepła.

Zużycie prądu zależy również od liczby domowników i ich zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową oraz pożądanej temperatury w pomieszczeniach. Wyższa wymagana temperatura w domu wiąże się z większym zużyciem energii elektrycznej. Ważne jest również odpowiednie dobranie pompy ciepła do systemu grzewczego budynku.

W końcu wiele zależy także od samego urządzenia — jego mocy cieplnej i wysokości współczynników COP i SCOP.

COP (Coefficient of Performance) to miara efektywności pompy ciepła, która określa, ile energii cieplnej pompa może wyprodukować z jednostki energii elektrycznej. Na przykład, COP równy 4 oznacza, że pompa ciepła produkuje 4 kW ciepła z 1 kW energii elektrycznej. Z kolei SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) to średnia roczna wydajność energetyczna pompy ciepła, biorąca pod uwagę zmieniające się warunki atmosferyczne w ciągu roku. SCOP dostarcza informacji o efektywności pompy ciepła przez cały sezon grzewczy, uwzględniając różne temperatury zewnętrzne.

Ile prądu zużywa pompa ciepła?

Przykładowo, w przypadku powietrznej pompy ciepła, zużycie energii elektrycznej na ogrzewanie w domu o powierzchni 150 m² wynosi rocznie:

• W domu energooszczędnym: około 50-60 kWh/m².
• W domu ze słabą izolacją: około 130-160 kWh/m².
• W domu z dobrą izolacją: około 90-120 kWh/m².
• W domu bez izolacji cieplnej: nawet powyżej 170 kWh/m².
• W domu energooszczędnym zgodnie z WT2021: około 70-80 kWh/m².

Te wartości uwzględniają produkcję ciepłej wody użytkowej dla czterech osób i zakładają model pompy ciepła o średniej wydajności. Szczegółowe zużycie energii zależy od konkretnego modelu pompy ciepła.

Pompa ciepła a rachunki za prąd? Przykładowe obliczenia kosztów miesięcznego ogrzewania pompą ciepła.
Nawiązując do poprzedniego akapitu, możemy dosyć łatwo oszacować, ile zapłacimy za roczne używanie pompy ciepła. Są to jednak ceny orientacyjne, a zużycie prądu przez pompę ciepła zależy od czynników, o których wspominaliśmy wcześniej. W przypadku domu energooszczędnego o powierzchni 150 m², roczne zużycie wynosi 50-60 kWh/m². Stąd możemy obliczyć: 150 m² x 60 kWh/m² = 9000 kWh. Nie grzejemy jednak cały rok, dlatego: 9000 kWh / 12 miesięcy = 750 kWh/miesiąc.

W związku z tym koszt miesięcznego ogrzewania domu i wody użytkowej (przy stawkach powyżej progu 3000 kWh, czyli około 0,70 zł x 750 kWh), wyniesie 525 zł miesięcznie, co w skali 6 miesięcy grzewczych da nam sumę 3150 zł.

Dla porównania cena tony węgla wynosi 1500-2500 zł. W przypadku domu o powierzchni 150 m², podczas sezonu grzewczego zazwyczaj zużywa się w granicach 5 ton. Daje to kwoty rzędu 7500 – 12500 zł.

Z kolei tona pelletu obecnie kosztuje od 1500 do 2000 zł. Dom o powierzchni 150 m² na sezon grzewczy należy zaopatrzyć w 2-3 tony węgla, co przekłada się na koszty od 3000 do 6000 zł.

W tym zestawieniu pompy ciepła wypadają najkorzystniej. Co ważne należy podkreślić, że przewyższają one kotły na paliwo stałe pod kątem komfortu i wygody użytkowania, gdyż są to urządzenie praktycznie bezobsługowe. Nie ma także potrzeby wygospodarowania miejsca na składowanie opału, a od strony praktycznej są także “czystsze”, ponieważ nie generują kurzu i innych zabrudzeń związanych z czynnościami takimi jak podkładanie i załadunek pieca.